Het transitieteam van president-elect Trump, een notoir ontkenner van klimaatverandering, wil de namen van alle klimaatwetenschappers in het Energy Department weten. Dat meldde CNN een paar dagen geleden. Waarom is niet duidelijk. Maar mij slaat de angst om het hart. Het doet me denken aan de communistenjacht in de VS in de jaren 50, geleid door senator Joseph McCarthy. Nog even, en klimaatwetenschappers in de VS moeten onderduiken. Misschien doen ze zelfs al wel.
Hopelijk ben ik te voorbarig. Maar ik kan het niet helpen dat ik achterdochtig ben. Als mensen slecht zijn opgeleid zijn ze namelijk geneigd hun eigen aannames voor waar aan te nemen. En let’s face it: de VS heeft bij mijn weten nog nooit een president gehad die dacht dat België een stad was… Of één die 97% van de wetenschappers in een bepaald vakgebied – klimaat in dit geval – voor gek verklaart.
Hoe is het in vredesnaam mogelijk dat zo iemand tot president wordt gekozen? Ik vrees door gebrek aan ontwikkeling en domheid die tot norm wordt verheven. Wie weleens in de VS is geweest weet wat ik bedoel: de tv blèrt er de hele dag reclame en andere goedkope onzin uit en het zoeken van een goede nieuwsvoorziening lijkt op dat van een speld in een hooiberg. En dan heb ik het nog niet eens over het onderwijs. Wie kan zich in de VS nog een goede opleiding veroorloven? Al die mensen die niet of nauwelijks ontwikkeld zijn en zich in de steek gelaten voelen, hebben dit keer van zich laten horen en op de domheidskampioen gestemd als gevolg van een bijna schattig te noemen misidentificatie. Schattig, als het niet zo gevaarlijk was. Mis, omdat Trump miljardair is en de meeste van zijn stemmers geen rooie rotcent hebben. Maar ja, identificatieprojectie is nu eenmaal een machtig en bovendien onbewust fenomeen.
En nu zitten we met de gebakken peren. Denk overigens niet dat het in Nederland veel beter is. Nog even, en we zitten met onze eigen variant van Trump in onze maag: Geert Wilders. Precies dezelfde mechanismen spelen hier namelijk een rol. Het wrange is dat al die ongelukkigen en zich-in-de-steek-gelaten-voelenden die zo dringend een oppepper nodig hebben, gebaat zouden zijn bij wat goed nieuws uit de duurzaamheidsbeweging. En dat goede nieuws is er volop. Maar helaas schijnen duurzaamheidsdenken en achter volksmenners aanlopen elkaar uit te sluiten.
Wat het klimaat betreft kunnen we beter een voorbeeld nemen aan China. Dat land heeft tijdens de klimaattop in Marrakesh van afgelopen november al stilzwijgend de internationale koppositie overgenomen. Op de derde dag van de top kwam namelijk de uitslag van de presidentsverkiezingen in de VS binnen – en toen was het pleit meteen beslecht. Het is aan de rest van de wereld, China voorop, om de VS te laten zien dat we het ook, desnoods, zonder dat land kunnen bolwerken. In elk geval de komende vier jaar.